Hoe vaak maak jij gebruik van je bank? Niet zo vaak, denk je? Waarschijnlijk wel. Bijna iedereen maakt minimaal wekelijks, en vaak zelfs dagelijks gebruik van zijn of haar bankrekening. We doen dat zonder na te denken, doorgaans, het is gewoon ons geld dat we uitgeven. Achter dat geld zit echter een grote bank die alle betalingen die je in de winkel of online doet continue verwerkt. Een wereld zonder banken, dat is niet denkbaar. Of toch wel? Want wist je dat er zelfs nu al muntsoorten zijn die worden gebruikt zonder enige tussenkomst van wat voor bank dan ook?
Je kunt niet zonder bankrekening
In deze moderne wereld kun je feitelijk niet zonder een bankrekening. Je hebt er eentje nodig om je salaris of uitkering en toeslagen op te laten storten. Deze contant uit laten betalen, dat gaat niet lukken. Ook je vaste kosten lopen vrijwel uitsluitend via een bankrekening. Je huur of je hypotheek, je elektriciteitskosten, je telefoonabonnement; alles wordt van je bankrekening afgeschreven, en kan niet contant betaald worden.
In de meeste gevallen is dat ook wel zo makkelijk. Iedere maand opnieuw met een zak geld langsgaan bij de bedrijven die je een rekening hebben gestuurd, dat is behoorlijk omslachtig, net zoals geen enkele werkgever er blij van zal worden om maandelijks flinke zakken geld in huis te halen om alle medewerkers te kunnen betalen.
Naast dit soort vaste bedragen die iedere maand op je rekening worden bijgeschreven of er juist vanaf gaan, zijn er nog veel meer momenten dat de bank in beeld komt. Als je een vriend een Tikkie stuurt om een rekening te delen, bijvoorbeeld. Als je een online aankoopt doet en betaalt. Zelfs als je je boodschappen contant afrekent, krijgen de banken hier uiteindelijk iets mee te maken. De winkel stort zijn kas tenslotte dagelijks leeg bij de bank. Zo komt bijna iedereen zeker wekelijks, maar nog vaker bijna dagelijks wel direct of indirect in aanraking met de bank. We weten niet beter, zo werkt ons betalingssysteem.
Kan het ook zonder banken?
We zijn het zo gewend dat er bij vrijwel iedere betaling een bank betrokken is, dat we er nauwelijks bij stil staan. Maar toch. Zouden er ook betalingssystemen kunnen bestaan zonder banken? Het antwoord is duidelijk: ja. Sterker nog: die zijn er al.
Crypto munten worden decentraal gereguleerd. Er komt geen bank aan te pas, geen centrale instantie die alle transacties verwerkt. Nee, iedereen die een bepaalde currency in zijn bezit heeft, heeft een wallet, een soort digitaal tegoed. Zodra men hieruit een betaling doet aan iemand anders, die ook een wallet heeft, wordt deze mutatie vastgelegd. Bij de ene persoon gaan er bijvoorbeeld 10 munten af, bij de ander komen er 10 bij. Dit gaat via een heel netwerk aan computers, een blockchain, die elkaar continue controleren en zo nodig corrigeren. Zo kunnen er zonder dat er een bank aan te pas komt transacties worden gedaan. Je reguliere rekeningen er mee betalen, dat kan nog niet, maar het systeem an sich is erg interessant en wordt door veel banken en bedrijven met veel interesse bekeken.
